Ja, je leest het goed: emoties zijn gaaf. Wat maakt nou dat ik dat zeg?
Wat ik tot nu toe ervaar, bij mezelf en bij andere mensen, is dat emoties regelmatig als moeilijk of heftig worden ervaren. Vooral die aan de ‘negatieve’ kant van het spectrum: boosheid, verdriet, angst. En de neiging die bestaat om daar liever van weg te blijven. Omdat we niet weten wat we ermee moeten of ons overweldigd voelen. Ook de emoties van andere mensen – bijvoorbeeld op de werkvloer of in je familie – geven ons soms ongemak of er is helemaal geen ruimte voor.
Ik wil hiermee niet zeggen dat deze manier van ervaren/kijken verkeerd is. Nee, hoe zou dat kunnen? Het gebeurt, het is er. En die manier van kijken is zo ontstaan met een reden. Wat wil ik wel zeggen? Dat je ook anders kunt kijken. Namelijk met de bril: emoties zijn gaaf.
Stel je een leven voor zonder emoties. Je doet van alles, je denkt en je voert uit, je leeft, maar je voelt er niks bij.
Of een leven met alleen de ‘positieve’ emotie blijheid en de gevoelens die daarbij horen. Je voelt je blij, je hebt plezier, niets brengt je van je stuk, alles is altijd prima. In álle situaties – je wordt ontslagen, iemand die je liefhebt wordt ziek, je huis loopt onder water -, voel je je prima.
Wat een armoe.
Emoties maken het leven rijker. Ze voegen beleving toe aan het leven. Er gebeurt iets in je omgeving dat je ontzettend boos maakt. ‘Bomen kappen? Zijn jullie helemaal gek geworden?!’ Je leeft! Je verliest contact met vrienden die naar het buitenland verhuizen. Het maakt je verdrietig. Je mist ze. Je leeft! Je bent ongelooflijk zenuwachtig over een gesprek met je baas, omdat je je hebt voorgenomen te zeggen dat je bepaalde taken niet meer wil doen. Je kan er niet van slapen. Je leeft!
Emoties maken het leven rijker,ook los van het mogelijke positieve gevolgen: de boosheid zet je aan tot actie en geeft dus kracht; je ziet hoe zeer je die vrienden waardeert en bent dankbaar voor wat ze in elk geval tot dat moment hebben betekent voor je; na het gesprek met je baas voel je je trots en opgelucht dat je hebt durven zeggen wat wil je wilde zeggen.
Het is helemaal geen garantie dat je toch weer die fijne emotie voelt na een gebeurtenis die niet-fijne emoties opriep. Sommige gebeurtenissen zijn gewoon verdrietig of pijnlijk. En dan wordt dat verdriet of die pijn misschien minder als de tijd verstrijkt. En dan nog zijn die emoties verrijkend. Ze maken je tot mens.
Ik wil je uitnodigen eens met die bril – emoties zijn gaaf! – te kijken wanneer jij iets voelt dat je liever weg wilt hebben. Zie de emotie en kijk ernaar met verwondering: wauw, dat is een heftig gevoel. Dat ik dat kan voelen. Wat gaaf.
Als hulpmiddel heb ik een korte oefening gemaakt voor elk van de basisemoties: