Ik kijk mezelf eens onderzoekend in de spiegel aan. Wat kan ik ontdekken in mijn gezicht? Ik zie wat vermoeide ogen met een enigszins ernstige blik, wat spanning in mijn kaken en voorhoofd. Ik haal eens diep adem en kijk met nieuwsgierigheid wat ik nog meer kan ontdekken. Iets meer ontspanning wordt zichtbaar en voelbaar. Én: mijn blik lijkt meer open, zachter.
Je spiegelbeeld kan je al veel laten zien van hoe het met je gaat op het moment dat je kijkt. Hoe je kijkt, de spanning of ontspanning in de spieren, en ook de kleur van je huid – onder je ogen, van je wangen – kunnen al ergens naar wijzen. Terwijl ik keek, deed ik een opvallende ontdekking: mijn blik werd zachter en opener doordat ik met nieuwsgierigheid naar mezelf keek!
Niet alleen je spiegelbeeld kan je iets laten zien; ook de mensen om je heen kunnen dat. Stel nou dat álle mensen spiegels zijn en iets naar jou terugkaatsen. Wat kan je dan ontdekken?
- Een buurman die langsloopt en je geen gedag zegt en je niet aankijkt.
- Een kind dat je peilend aankijkt en besluit je niet te benaderen, maar naar zijn vader of moeder te gaan, ook wanneer je hem aanmoedigt naar je toe te komen.
- Iemand die een leeg blikje in de struiken gooit en doorloopt.
- Kinderen die met veel geluid een balspel doen op het veldje in de buurt.
- Je leidinggevende op het werk die je een compliment geeft.
- Op je weg naar huis ‘s avonds merk je dat een man achter je loopt.
Wat doet dat met je?
Elk van deze voorbeelden kan iets met je doen op een schaal van helemaal niets tot het voelen van een heftige emotie (of dat nu boosheid, blijheid, verdriet of angst is). En dat is voor iedereen iets anders. Jouw reactie op het gedrag van de ander zegt daarmee iets over jou.
Met deze blik kijken naar de wereld om mee heen, helpt mij soms om iets op het spoor te komen. Iets wat me dwars zit, me raakt of wat ik belangrijk vind. Zo wordt de buurt waarin ik woon de komende maanden opgeknapt, waar ik aan de ene kant blij mee ben. Tegelijk brachten de plannen een behoorlijke reactie bij mij teweeg. In het uiteindelijke plan stond namelijk dat 8 van de 10 bomen in de buurt gekapt gaan worden. Wat dat met me deed? Onbegrijpelijk vond ik dat, om heel veel redenen. Woedend was ik! En verdrietig en ik voelde me machteloos. Ik kon er niet bij dat de gemeente besloot om bomen te kappen die zoveel toevoegen aan de buurt: een groene leefomgeving (wat bedraagt aan het welzijn van de mensen die er wonen), schaduw, koelte op hete dagen, CO2-opslag, afwatering bij stortbuien, vogeltjes die ‘s ochtends vrolijk kwetteren.
Mijn reactie liet me van alles zien. Dat ik natuur in mijn leefomgeving heel belangrijk vind. Dat ik nogal boos wordt als er dingen gebeuren die lijnrecht ingaan tegen wat ik belangrijk vind. En dat ik me dan machteloos voel en lamgeslagen: de eerste mail naar de gemeente stuurde ik nog op de high van “dit gaat niet gebeuren!”, maar na de reactie die ik terugkreeg voelde ik me toch uit het veld geslagen. Pas na een maand vond ik weer de moed om nog een poging te wagen.*
En zo spiegelt een gebeurtenis in mijn omgeving mijn reactie daarop. Omgeven zijn we door dat soort spiegels! En onze reacties daarop? Die zijn niet goed of fout. Die zijn zoals ze zijn. Wel kunnen we er wat van leren als we met een ontdekkende blik naar onszelf kijken.
* Benieuwd naar de afloop? Ik ook! Ik heb contact opgenomen met de gemeente en uiteindelijk de politiek, waarna er opnieuw overlegd gaat worden en er vragen zijn gesteld aan de verantwoordelijke wethouder. Hopelijk binnenkort met positief resultaat!